Được tìm thấy trong nhiều loại thực vật và có tác dụng tương tự estrogen nên phytoestrogens được đánh giá là mang đến rất nhiều lợi ích cho sức khỏe và làn da con người. Vậy thực chất phytoestrogen là gì và hoạt động ra sao? Tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây!
1 – Phytoestrogen là gì?
Phytoestrogens là một nhóm các hợp chất tự nhiên có trong nhiều loại thực vật, bao gồm đậu hũ, đậu nành và hạt lanh. Phytoestrogen có cấu trúc tương tự hormone estrogen nên mang đến rất nhiều công dụng cho sức khỏe, đặc biệt là nữ giới. Hiện nay đã có nghiên cứu chỉ ra rằng, khi tuổi tác càng cao, nữ giới phải đối diện với nhiều vấn đề như: ngực chảy xệ, âm đạo giãn rộng, trao đổi chất kém… nếu lúc này nếu cơ thể được cung cấp 1 lượng phytoestrogen phù hợp thì sẽ khắc phục được những hạn chế trên.
Không chỉ dừng lại ở đó, phytoestrogen còn có tác dụng làm chậm quá trình lão hóa, giúp xương chắc khỏe, hạn chế nguy cơ mắc bệnh tim ở cả nam và nữ.
Hiện phytoestrogen có 4 họ chính bao gồm:
- Isoflavone: Isoflavone vốn là họ phytoestrogen được đưa vào nghiên cứu nhiều nhất. Nhóm thực phẩm có chứa chất isoflavone thường có trong họ nhà đậu, nổi bật nhất là đậu nành.
- Lignan: Lignan có trong thực phẩm như: hạt lanh, lúa mì, rau, dâu tây…
- Coumestan: Hiện nay thực phẩm có chứa coumestan thường có trong củ cải đường và giá đỗ.
- Stilbene: Stilbene thường có nhiều trong các loại hạt là chính.
Vì cấu trúc hóa học của phytoestrogen khá giống với estrogen nên 2 chất này có cách thức hoạt động tương tự nhau và đều mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe.
2 – Sự khác nhau của Phytoestrogen và Estrogen
a – Phytoestrogen
Tiền tố “Phyto” xuất phát từ tiếng Ai Cập cổ đại, có nghĩa là “thực vật”. Nếu như Estrogen là hormone có trong cơ thể phụ nữ như đã đề cập ở trên thì Phytoestrogen vì vậy được coi là Estrogen thực vật và hoạt động tương tự như Estrogen từ động vật hoặc ở người.
Mặc dù Phytoestrogen có thể có các tác dụng tương đồng với Estrogen nhưng chúng không tác động mạnh mẽ như Estrogen, Phytoestrogen là Estrogen thực vật và được sử dụng rộng rãi bởi đặc tính an toàn. Thay vào đó, những thành phần này có cấu trúc phân tử tương tự như Estrogen cho phép chúng tương tác tích cực với các vị trí beta Estrogen (ER-B) trên bề mặt da và truyền tín hiệu để tái tạo tế bào, tăng sinh collagen và elastin.
Các Phytoestrogen thoa tại chỗ không có khả năng làm tăng nồng độ Estrogen trong cơ thể. Chúng hoạt động trên và trong các lớp trên cùng của da để ảnh hưởng đến những gì xảy ra ở lớp dưới (hạ bì) của da do Estrogen gây ra.
b – Estrogen
Estrogen là nội tiết tố đóng vai trò không hề nhỏ trong việc duy trì vẻ đẹp của người phụ nữ. Suy giảm lượng hormone Estrogen có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý.
Đây cũng là thành phần chịu trách nhiệm tạo nên những khác biệt của cơ thể nam giới và nữ giới.
Vậy Estrogen có vai trò gì? Trên thực tế, Estrogen tổng hợp và Estrogen có nguồn gốc từ động vật (ví dụ từ ngựa cái mang thai – Premarin) hầu hết được sử dụng cho các mục đích y tế. Bên cạnh đó, các ứng dụng phổ biến nhất của Estrogen là sử dụng làm thành phần có trong thuốc tránh thai và liệu pháp hormon thay thế (HRT hoặc BHRT).
Estrogen có thể mang lại những công dụng như:
- Giảm nóng trong, hạn chế tình trạng bốc hỏa ở phụ nữ trong thời kỳ tiền mãn kinh.
- Giúp khắc phục vấn đề rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ bằng cách cân bằng nội tiết tố, điều hòa hormone trong cơ thể.
- Phòng ngừa bệnh loãng xương, bảo vệ xương luôn chắc khỏe.
3 – Phytoestrogen có mặt ở đâu?
Danh sách thực phẩm giàu phytoestrogen:
Các loại hạt
- Hạt lanh;
- Hạt hướng dương;
- Hạt mè;
- Quả hạnh nhân;
- Quả óc chó
Trái cây
Một số loại trái cây rất giàu phytoestrogen, bao gồm:
- Táo;
- Cà rốt;
- Lựu;
- Dâu tây;
- Nam việt quất;
- Nho
Rau củ
Một số loại rau là nguồn cung cấp phytoestrogen tốt, bao gồm:
- Khoai mỡ;
- Đậu lăng;
- Mầm cỏ linh lăng;
- Đậu xanh;
- Giá đỗ
Sản phẩm từ đậu nành
Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành rất giàu phytoestrogen bao gồm:
- Đậu nành;
- Đậu hũ;
- Tempeh;
- Miso
Các loại thảo mộc
Các loại thảo mộc sau đây có chứa phytoestrogen:
- Cỏ ba lá đỏ;
- Rễ cây cam thảo;
- Hoa bia
Các loại nước uống
Các loại đồ uống và dầu sau đây là nguồn của phytoestrogen:
- Cà phê;
- Rượu whisky ngô;
- Bia;
- Rượu vang đỏ;
- Dầu ô liu;
- Dầu hoa nhài
Ngũ cốc
Một số loại ngũ cốc có chứa phytoestrogen bao gồm:
- Yến mạch;
- Lúa mạch;
- Mầm lúa mì
Khi ăn thực phẩm có nguồn gốc thực vật có chứa phytoestrogen, chúng có thể có tác dụng tương tự như estrogen do cơ thể sản xuất. Vì lý do này, phytoestrogen được gọi là estrogen “chay”. Có các chất bổ sung phytoestrogen, nhưng các nguồn thực phẩm tự nhiên là lựa chọn tốt và an toàn hơn đối với sức khỏe cơ thể.
4 – Phytoestrogen hoạt động như thế nào?
Phytoestrogen có hoạt động tương tự như estrogen vì cấu trúc hóa học của chúng rất giống với estrogen từ cơ thể. Khi phytoestrogen được đưa vào cơ thể, các thụ thể estrogen của cơ thể phản ứng tương tự như estrogen. Phytoestrogen là chất gây rối loạn nội tiết vì chúng là chất phá vỡ chức năng nội tiết tố bình thường.
Tuy nhiên, phytoestrogen không liên kết với các thụ thể estrogen vững chắc như estrogen do cơ thể sản xuất, do đó tác dụng của chúng có thể yếu hơn.
5 – Phytoestrogen có tác dụng gì cho làn da?
Nghiên cứu khoa học đã chứng minh Phytoestrogen là Estrogen thực vật nhưng không phải là hormone giống Estrogen, do đó Phytoestrogen thoa tại chỗ không thể mang đến những lợi ích như cải thiện tình trạng bốc hỏa, tăng sinh lý nữ,… Tác dụng của Phytoestrogen thoa tại chỗ đối với làn da có thể có được gồm:
- Cải thiện độ đàn hồi của da
Sau tuổi 25, lượng Collagen trên da giảm dần, bạn thậm chí có thể nhìn thấy sự xuất hiện của nếp nhăn hay độ đàn hồi, săn chắc của da giảm rõ rệt sau một thời gian ngắn, Phytoestrogen lúc này sẽ gửi tín hiệu một cách an toàn đến những làn da đang gặp tình trạng thiếu hụt Collagen, từ đó giúp tăng cường sản sinh Collagen, ngăn chặn tình trạng xuất hiện nếp nhăn, cho da luôn trong trạng thái đàn hồi, khỏe mạnh.
- Duy trì bề mặt da ẩm mịn
Phytoestrogen giúp duy trì hàm lượng Hyaluronic Acid và Glycosaminoglycan – những chất hỗ trợ ngoại bào, giữ cho da mềm mại và đầy đặn.
- Chống lão hóa hiệu quả
Với cơ chế hoạt động của Phytoestrogen, thành phần này sẽ cùng với những thành phần chống lão hóa khác ngăn ngừa sự xuất hiện của các dấu hiệu lão hóa cũng như cải thiện nếp nhăn, rãnh nhăn hay sạm nám, tàn nhang và những vùng da chùng nhão một cách hiệu quả. Phytoestrogen cũng là một thành phần chống oxy hóa tiềm năng.
- Kích thích sản sinh Elastin
Elastin là một loại protein có tính đàn hồi trong các mô liên kết giúp cải thiện kết cấu da, từ đó làm mờ các nếp nhăn. Dù vậy, công dụng này chưa rõ ràng và chưa được công bố rộng rãi.
Ngoài những công dụng kể trên, Phytoestrogen còn được cho là thể cải thiện và ngăn ngừa mụn nội tiết ở phụ nữ do cơ chế ức chế Androgens – Một loại hormone gây mụn.
Như vậy, Phytoestrogen là thành phần nguồn gốc thực vật an toàn, lành tính và cần thiết cho mọi làn da, đặc biệt là sau tuổi 25, khi cơ thể bắt đầu phát tín hiệu thiếu hụt collagen và elastin.
